Verbindt mensen en kennis voor een inclusieve en democratische samenleving
Ik ben Maarten Rector, sociaal ondernemer en initiatiefnemer van DoorDacht Doen, waar ik werk aan een nieuw sociaal, publiek en democratisch speelveld. Samen met Hans Pollen ben ik initiatiefnemer van ACT-Inclusief, gericht op inclusief handelen voor alle kinderen en jongeren in Nederland.
Mijn kracht is het verbinden van mensen en organisaties die elkaar anders niet snel ontmoeten: bewoners, (sociaal) ondernemers, professionals uit verschillende domeinen en wetenschappers. Zo ontstaan nieuwe verbindingen en komen praktijkkennis, ervaringskennis en wetenschap samen tot oplossingen.
Mijn droom: buurten, wijken en steden waar iedereen zich gehoord en gezien voelt, gelijke kansen krijgt en op een zinvolle manier kan meedoen.
Anderen omschrijven mij als een netwerker, vriendelijk, kalm, luisterend, beschouwend, leergierig, idealistisch en associërend denker.
Wie ben ik?
Mijn naam is Maarten, ik ben een zelfstandig Humanisticus. De rode draad in mijn werk is het bevorderen van *democratische ontwikkeling* en de versterking van *het maatschappelijk middenveld*.
Vanuit DoorDacht Doen faciliteer ik verbindingen tussen mensen, kennis en ideeën, vooral daar waar begrip en afstemming nodig zijn. Ik word gedreven door de vele bevlogen mensen – van jong tot oud – die zich willen inzetten voor een betere wereld. Deze betrokkenheid uit zich in projecten in mijn woon- en geboorteplaats Amersfoort en elders in Nederland.
Ik ben tevens mede-initiatiefnemer van ACT-Inclusief, een initiatief gericht op inclusief handelen voor alle kinderen en jongeren in Nederland. Mijn werk draagt bij aan diverse Sustainable Development Goals (SDG’s), met een specifieke focus op doel 17 (‘partnerschap om doelstellingen te bereiken’), doel 4 (onderwijs en leren) en doel 16 (vrede en sterke publieke instellingen). Voor verdieping in de SDG’s en de monitor Brede Welvaart, verwijs ik graag naar de relevante pagina’s.
Waarom DoorDacht Doen? Mijn Visie
Als mens hebben we allemaal de behoefte om gehoord en erkend te worden. Het is echter niet altijd eenvoudig om een plek in de maatschappij te vinden en daadwerkelijk mee te doen. Ook het realiseren van een goed idee voor je straat, buurt of stad kan een complexe opgave zijn.
Ik vind het cruciaal dat iedereen de kans krijgt gehoord en begrepen te worden – of dit nu in een bijeenkomst, binnen een organisatie, of in je eigen buurt betreft. Samen kunnen we begrip creëren en initiatieven die bijdragen aan een mooiere wereld tot stand brengen.
Mijn overtuiging is dat we gezamenlijk kunnen werken aan een positieve invulling van onze participatiemaatschappij. Mijn inspiratie put ik uit mijn eigen levensverhaal, studies en werkervaringen. Humanistische waarden als menswaardigheid en rechtvaardigheid, gecombineerd met concepten van democratische en normatieve professionaliteit en complexiteitsdenken, vormen hierbij mijn leidraad.
De naam DoorDacht Doen
De naam DoorDacht Doen verwijst naar de kwaliteiten die ik als mens en professional inzet om maatschappelijke waarde te creëren. De drie hoofdletters ‘D’ symboliseren de noodzaak van *meerdere perspectieven* om tot inzicht te komen en vooruitgang te boeken.
Daarnaast staan de D’s voor de drie essentiële ‘handelingsmodi’ die nodig zijn voor maatschappelijke impact: *Dromen*, *Denken* en *Doen*. Hoewel elk element afzonderlijk waardevol is, komen ze pas echt tot hun recht in combinatie, essentieel voor sociale, duurzame en circulaire innovatie.
Hoe mijn visie op kennis, leren en samenwerken is ontstaan
Mijn visie op het aanpakken van maatschappelijke vraagstukken is gevormd door een accumulatie van inzichten en persoonlijke lessen. Als zelfstandig Humanisticus, met een master in Humanistiek, werk ik vanuit de praktijk aan zingeving en humanisering. Mijn specialisaties omvatten maatschappelijke vraagstukken, educatie, beleid, burgerschapsvraagstukken, leren en professioneel handelen.
Ik heb leren inzien dat ervarings-, praktijk- en onderzoekskennis alle drie essentieel zijn. Deze verschillende kennisvormen vullen elkaar aan, bevorderen onderling begrip en bieden de ruimte om van elkaars inzichten te leren en deze optimaal te benutten.
Hieronder duik ik dieper in mijn achtergrond en de ontwikkeling van mijn visie op kennis en samenwerken:
Het belang van ervaringskennis
Van jongs af aan fascineren mensen me door de wijze waarop ze denken en op elkaar reageren. Mijn tienerjaren werden diepgaand beïnvloed door de spierziekte ALS van mijn moeder in 1994, toen ik vijftien was. Deze periode bracht mijn vader, oudere zus en mij in aanraking met mantelzorg. De WAO-situatie van mijn vader, door een oogprobleem, bleek in deze context een onverwachte meevaller.
In die jaren werd ik geconfronteerd met vele aannames en verwachtingen over hoe ik me als zoon van een zieke moeder ‘hoorde’ te gedragen, terwijl ook verwacht werd dat ik me vol inzette voor mijn eigen toekomst. Het was een periode waarin ik leerde hoeveel mensen van je kunnen vragen, hoe snel oordelen gevormd zijn en hoe gemakkelijk je verstrikt raakt in verwachtingen ten koste van jezelf. Het is me toen duidelijk geworden hoe essentieel het is om te staan voor jouw eigen ervaringen en opgedane kennis. Ervaringskennis en persoonlijke verhalen van mensen neem ik sindsdien uiterst serieus.
We hebben allemaal unieke ervaringen die bijdragen aan wie we zijn als mens. Ervaringen die inzichten bieden waar anderen van kunnen leren en waar we elkaar mee kunnen helpen.
Praktijkkennis en professionaliteit
Na het verlies van mijn moeder in 1998, op mijn 19e, koos ik met enige twijfel voor de pedagogische academie in Utrecht, in plaats van mijn passie voor Klassiek Gitaar aan het conservatorium. De gebeurtenissen rondom mijn moeder motiveerden me om voor een sociale opleiding te kiezen, alhoewel ik destijds nog geen focus op welzijnsproblemen van anderen kon trekken. De Pabo was mede een zoektocht terug naar mezelf.
Op de Pabo raakte ik al snel gefascineerd door de thema’s diversiteit en identiteit, mede door de zoektocht van mijn Turkse en Marokkaanse medestudenten. Deze fascinatie werd versterkt door maatschappelijke debatten rondom Pim Fortuyn, Geert Wilders en Theo van Gogh, en de reeks aanslagen in New York, Madrid en Londen, die de perceptie van migranten en mensen met een moslimachtergrond in Nederland sterk veranderden.
Tijdens mijn stages constateerde ik tot mijn verbazing een zekere nonchalance ten aanzien van diversiteit op veel (wit gekleurde) basisscholen en bij medestudenten. Aandacht voor de implicaties hiervan voor onderwijs en docentprofessionaliteit leek vaak een individuele keuze. Sindsdien verdiep ik me intensief in hoe we omgaan met onderlinge verschillen, waarom we handelen zoals we handelen, en welke rol onderwijs hierin speelt.
Mijn medestudenten waren voornamelijk doeners, gemotiveerd door het lesgeven en het werken met kinderen. Hoewel dit waardevol is, ontdekte ik twee dingen over mezelf: ik vond vooral de gesprekken met kinderen boeiend, minder het schoolse lesgeven, en ik zag mezelf ook met andere doelgroepen werken. Ten tweede groeide mijn interesse in de maatschappelijke taak van het onderwijs en professioneel handelen, wat bij mijn toekomstige collega’s minder leefde. Dit leidde ertoe dat ik me aan het einde van de opleiding niet helemaal thuis voelde in het vak en behoefte had aan meer afwisseling en diepgang.
De pedagogische academie, mijn stages en het nadenken over de professionaliteit van docenten hebben me de grote waarde van handelingskennis van professionals leren inzien. De ‘doeners’ hebben me daarbij geleerd dat actie essentieel is: zonder doen, gebeurt er niets.
Onderzoek, zingeving, burgerschapsvragen en de dialoog
Na de Pabo vervolgde ik mijn studie aan de Universiteit voor Humanistiek. Hier verdiepte ik me in diverse disciplines, met specialisaties in Educatie en Kritische Organisatie en Interventie Studies. Ik bestudeerde thema’s als diversiteit, identiteit, burgerschap, inclusie, sociaal beleid, organiseren en professioneel handelen. Deze studie, gericht op zingeving en burgerschapsvragen, leerde me dat menselijk gedrag en de sociale wereld minder voorspelbaar zijn dan we vaak wensen. De wereld kenmerkt zich door complexiteit en wordt door talloze factoren beïnvloed.
Tijdens mijn studie kreeg ik diverse kansen, onder andere als student-assistent (onderzoek burgerschapsvorming voor het SLO) en middels modulen en stages bij Codename Future en Pabo Almere. Bestuurlijke ervaringen deed ik op in de mastercommissie en bij onderwijsaudits en sollicitatiecommissies. Ook behaalde ik mijn 1e graads onderwijsbevoegdheid HVO en Levensbeschouwing, een bevoegdheid waarin *de dialoog* en dialogische vaardigheden centraal staan. Mijn persoonlijke en professionele zoektocht is verder te lezen in mijn masterscriptie.
Mijn persoonlijke frustratie over het gebrek aan een domeinoverstijgende plek voor professionals om over burgerschap na te denken, leidde in 2011 tot de LinkedIngroep Burgerschap & burgerschapsvorming. Dit viel samen met een periode waarin burgerschapsclaims in steeds meer wetten verschenen. Vanaf 2010 was ik ook werkzaam bij Stichting Petje af als fondsenwerver/beleidsmedewerker, waar ik leerde hoe maatschappelijke en financiële structuren zowel goede ideeën kunnen ondersteunen als frustreren.
Samen leren en werken in de stad
In 2016 zette ik mijn route voort naar StadsLAB033 en coöperatie Blauwe Paraplu, waar ik me richtte op het samenbrengen van mensen en kennis. Het doel: gezamenlijk leren hoe we kunnen werken aan burgerschapsvragen en inclusie. StadsLAB033 benadrukte voor mij de waarde van maatschappelijk experiment.
Deze ervaringen resulteerden in de oprichting van DoorDacht Doen, en later in de initiatieven ACT-Inclusief met Hans Pollen. Bij DoorDacht Doen werk ik aan wat ik *stadskracht* noem. Bij ACT-Inclusief Hans Pollen ligt de nadruk op het toerusten van alle jeugden door inclusief handelen voor gelijke ontwikkelkansen te werken. Bij beide intiatieven gaat het over hoe we beter samen kunnen werken.
Veel interessant onderzoek verdwijnt in lades, en waardevolle kennis blijft ongehoord. We benaderen onze wereld vaak vanuit ‘maakbaarheid’ in plaats van ‘complexiteit’, wat leidt tot een te verticale aanpak van complexe opgaven. Er ligt echter enorme kracht en potentie in het samenbrengen van verschillende kennisvormen en het situationeel en gebiedsgericht kijken naar vraagstukken. Denken vanuit ruimtelijkheid en complexiteit, het toepassen van gespreksvormen zoals de dialoog en participatieve besluitvorming bieden kansen om samen te leren en effectieve stappen vooruit te zetten.
Samenwerken aan een inclusieve en democratische samenleving?
Ben je geïnspireerd door mijn visie en aanpak, of wil je verder praten over hoe we samen tot gedragen oplossingen kunnen komen?